Sinir Hücreleri ve Snaptik Bağ

Sinir Sistemi ve Bağlantıları

Sinir Hücreleri

Gerek Merkezi sinir sistemi ve gerekse Çevresel sinir sistemi nöronlardan oluşmaktadır. 100 milyardan fazla sinir hücreleri (nöron) o kadar karmaşık bir yapıdadır ki, işleyişlerini tamamen anlamamız imkansıza yakındır. Zira bu 100 milyar nöronun her biri yüzden fazla başka Sinir Hücreleri ve Snaptik Bağ yapısı ile bağlar kurmakta onlardan etkilenmekte ve yine onları etkilemektedir.
Bir sinir hücresi çekirdeği de içeren bir gövde, dendrit, akson ve terminal düğmeleri olmak üzere 4 parçadan oluşur.

Hücre gövdesi ( corpus neurale), Soma

Hücrenin diğer organlarını birbirine bağlayan çekirdek hücre zarı ve hücre sıvısından oluşmuş temel yapıdır. besin alma ve boşaltım gibi süreçlerin yürütüldüğü geçirgen bir hücre duvarı söz konusudur. kromozomlarda çekirdekte muhafaza edilir.

Dendrit ( Dendritum)

Hücre gövdesinden gelişen bu uzantı bilgini dalında önemli bir yere sahiptir. Bitkinin dalları gibi gelişirler ve başka sinir hücreleri ile bağ kurup onlardan gelen etkileri hücre gövdesine iletirler.

Akson ( Axson)

Dendritler gibi uzantı biçiminde olan aksonlar dallanmış olandendritlerin aksine uzun ince şekildedir. Boyları 1 metreyi bulabilir. Dendritler diğer hücrelerden gelen etkileri çekirdeği iletirken aksonlar başka hücrelere verileri aktarır. aksonların üzeri merkezi sinir sisteminde miyelin ve çevre sinir sisteminde Schwann kılıfları ile kaplıdır. Bu kılıflar bir tür izolasyon maddesi gibidir ve iletimin hızlı olmasına da etki eder.

Sinaptik Terminaller ( Terminal Düğmeleri )

Bu düğmeler, organellerin bağ kurduğu noktalarda yer alır. Sinir hücrelerinin bağ kurduğu noktalarda bilgileri alan postsinaptik ve bilgi iletimini sağlayan presinaptik yapılar bulunmaktadır. Bu terminaller birbirlerine yaklaşırlar ve veri aktarımı sırasında salgılanan aktarım kimyasalları ( neurotransmitter ) aracılığı ile veriler aktarılır.

Sinir hücresinin özellikleri

  • Sinir hücreleri parçalanıp çoğalamazlar.
  • Tahrip olurlarsa kendi kendilerini yenileyemezler.
  • Elektrik akımını iletebilirler.

Snaptik Bağ

Sinaps yada sinaptik bağ veri aktarımının bir hücreden başka bir hücreye aktarılmasına denir.
iki sinir hücresi üç şekilde bağ kurabilir. Bunlar;

  • Akson – dendrit,
  • Akson – gövde,
  • Akson – akson

şeklindedir.

 

Sinir hücreleri sinaptik bağ kurduklarında iki hücre arasında nanometrik bir boşluk olur. bu boşluğa sinaptik boşluk denir.
işte veri aktarımı bu boşluğun aktarım kimyasalları nörotransmitterler ile dolması ve temelinde sodyumun ve potasyumun olan bazı kimyasal işlemlerle olur. aktarım sonrası tekrar boşluk oluşur. Esasında mevcut bağlar, o anki ihtiyaca göre, aktif ya da pasif hale gelirler.
Merkezi sinir sistemi bu bağları ihtiyacına göre ortadan kaldırabilir ya da yeni bağlar geliştirebilir.

Bir snaptik bağlantıda etki altında kalan sinir hücresinin, ileti karşısında verebileceği tepkiler şunlardır

  • İletiyi sağlamak,
  • İletiyi bloke etmek.

Reseptör ( Alıcı Sinir Hücreleri )

Reseptör; spesifik, özelleşmiş, bazı uyaranları hassas özel sinir hücreleri ne denir. Örneğin, gözde ışığa karşı hassas hücreler gibi.
Reseptörlerden gelen uyaranlar, sinir hücreleri ile beyne gider ve yine sinir hücrelerinde geri gelirler. Bu olaylar olurken elektriksel bir etkileşim söz konusudur. İşte sinir hücrelerini bağlayan noktalara snaps denir.

(Toplam 614 ziyaret, bugün 1 ziyaret)

Bir yanıt yazın

*